Laŭ la Monda Organizo pri Sano (MOS), ĉirkaŭ 5% el la loĝantaro de iu lando prezentas ian intelektan handikapitecon. Inter la plej konataj troviĝas la Down-Sindromo. En Brazilo, vivas ĉirkaŭ 300 mil personoj kun tiu sindromo, laŭ la Brazila Federacio de Asocioj pri Down-Sindromo. Multaj el ili laboras, studas, amindumas, ĝuas plenan societan vivon. Tio estas la ekzemplo de la geaktoroj Ariel Goldenberg, Rita Pook kaj Breno Viola, roluloj en la filmo Kolegoj, de la skriptisto kaj kinreĝisoro Marcelo Galvão.

PLIE
Eksciu pri la temo per la artikolo de la ĵurnalisto Paiva Netto: "Down-Sindromo"

En julio 2013, la filmo Buddies (angla titolo) estis distinge prezentita okaze de la 6a Konferenco de Anoj-Ŝtatoj de la Konvencio pri la Rajtoj de Handikapuloj, en la novjorka sidejo de UN (Usono). Organizata de Unicef (Fonduso de Unuiĝintaj Nacioj por Infaneco) kaj de Brazila Misio ĉe Unuiĝintaj Nacioj, la evento kunvenigis oficialajn delegitarojn kaj civitanajn reprezentantojn, inter la tagoj 17a kaj 19a de julio. 

Ĉiujare partoprenas en tiu renkonto tiuj landoj kiuj ratifis la UN-Konvencion pri la Rajtoj de Handikapuloj.

LA FILMO
Okaze de intervjuo al la programo Solidara Socio*, de Bona Volo TV (Kanalo 20 ĉe SKY), la kinreĝisoro parolis pri sia sperto reĝisori junajn geaktorojn kun tiu handikapo. “Mi skribis filmon kiu ne parolas pri Down- sindromo, handikapiteco, sed kiu parolas pri revoj. Ĉiuj revas, ĉiuj esperas realigi siajn revojn. Ĝi do estas komedio kaj inspiriga filmo, kuraĝiga filmo”, li diris. Galvão memorigas ke la ideo por krei tiun filmon naskis pro onklo lia kun tiu sindromo. “Plej grandan parton de mia infaneco mi travivis kun li, kaj tiuj momentoj estis sorĉaj por mi. (...) Li havis senmezuran koron, estis amuza ulo, kredis ke ĉio estas ebla. Do, tian pozitivan animstaton, tiun gajan humoron mi ja volis venigi en la filmon.” 

Grandaj amikoj, la roluloj Stallone, Aninha kaj Márcio — ludataj de Ariel, Rita kaj Breno — kune vivas en instituto por Down-handikapuloj. En la rakonto, iun tagon decidas eliri el tiu loko por realigi sian revon, inspiritaj de filmoj, kiujn ili jam estis spektintaj en la tiea videoteko, speciale tiu Thelma & Louise (1991). Tiucele, ili ŝtelis la aŭton de la ĝardenisto (Lima Duarte) kaj fuĝas. La gazetaro kaj la polico postsekvas la triopon, decidintan travivi grandajn aventurojn serĉe de siaj propraj revoj.

Laŭ la kinreĝisoro, la komencaj kvin minutoj de tiu produktado montras ke eblas fari bonajn filmojn kun knaboj spertantaj tiun sindromon aŭ aliajn handikapojn. “Ni forgesas ke ili estas down-sindromaj, ni kunĝuas la aventuron, fervoras, ploras, ridas kun ili, sed kun ili kiel aktoroj, kiel roluloj de la filmo, ne kiel tri down-sindromaj knaboj.”

La reĝisoro Marcelo Galvão jam planas sian novan laboron, kiu nomiĝos “Rulseĝuloj”: “Filmo trifoje pli granda ol tiu Kolegoj, projekto tute pri ensocietiĝo”. La realiganto imagis kiel argumenton iun urbon loĝatan de rulseĝuloj, kie ĉiuj loĝantoj veturas per radseĝo kaj nur unu piediras. Tiu persono estas la “handikapulo” en tiu loko, suferas antaŭjuĝon kaj alispecajn diskriminaciojn. “Tio estas la kontraŭo de la maniero kiel oni vidas la nuntempan socion.”

______________________________________
*La programon Solidara Socio elsendas Bona Volo TV (kanalo 20 ĉe SKY) de lundo ĝis vendredo, je 3h30, 18h30 kaj 22h30, kaj dimanĉe je 7h30 kaj 22h, (laŭ brazila horzono). Vi povas rete akompani ĉe la Portalo Bona Volo www.bonavolo.com. 

Esperantigita de Joseo Tenorjo
Revizio de Maria Aparecida da Silva

Malgraŭ la streboj entreprenataj de la ŝtatoj, Unuiĝintaj Nacioj kaj sennombraj organizaĵoj, kiuj sin dediĉas al tiu kaŭzo, ni ankoraŭ travivas signifajn indicojn de perforto kontraŭ virinoj. Murdoj de virinoj kaj diverstipaj agresoj de jarcentoj estas parto de monda realaĵo, kiel montras varia literaturo jura, historia, sociologia, ĵurnalisma k.a.. En ĉi tiu maltrankviliga scenejo, eblas observi ke, pli ol apartaj epizodoj de individua brutaleco en malsamaj regionoj de la terglobo, perforto estas praktiko kutima kaj rigardata kiel banalaĵo en multaj societoj. Oni taksas ke, el dek virinoj, sep jam suferis fizikan kaj/aŭ seksan perforton en iu momendo dum sia vivo, plejofte faritan de la kunulo mem. Laŭ UN, la origino de tiu problemo kuŝas sur la persistemo al diskrimino kontraŭ virinoj kaj en la historia malegaleco de la seksoj. 

Per la temo "Forigo kaj prevento de ĉiaj perfortoj kontraŭ virinoj kaj knabinoj", la 57a sesio de la Komisiono de Unuiĝintaj Nacioj pri la Situacio de Virino kunvenigos, en sia novjorka sidejo, ŝtatajn delegitarojn, fakajn agentejojn de UN kaj civitanajn organizaĵojn por debati tiel urĝan temon, inter la tagoj 4a kaj 15a de marto 2013. Per efektiva kontribuo al la evento, Legio de Bona Volo (LBV)kundividos siajn ĉefajn socieduajn agadojn, de jardekoj praktikatajn de la Institucio, pri la centra temo de la konferenco. 

Por la batalo kontraŭ tiu krimo, ni kaptas la okazon de ĉi tiu grava dato, la Internacia Tago por Forigo de la Perforto kontraŭ Virinoj, por havigi al vi unu el la rekomendoj de Legio de Bona Volo, kiuj estos prezentitaj al tiu internacia organizo:

Edukado: unu el la pilieroj por batalo kontraŭ perforto de homspeco
"La rekono de multaj formoj de perforto kaj konsekvence la batalo kontraŭ tiu problemo devas orienti la debatojn, kiuj celas la preventon de manifestiĝo de perforto kaj ĉia diskriminado. Legio de Bona Volo de pli ol ses jardekoj laboras por la valorigo de la Vivo kaj por la antaŭenigo de la plena sano de la homo, laŭ la institucia gvidlinio. La direktoro-prezidanto de LBV, José de Paiva Netto, diras: 'La batalo kontraŭ perforto en la mondo komenciĝas per la lukto kontraŭ indiferenteco pri la destino de la najbaro. Permesi ke oni foroferu la senton de kompatemo inter la individuoj estas la samo kiel malfermi pordon al la kolektiva memmortigo de la nacioj. Ni travivas tempojn de transformiĝoj, de rompo al la pasinteco. Por io plibona? Tio dependas de nia senco pri humaneco nun'. 

"En la jaro 2013, la tutmondaj prioritatoj estos urĝe garantii aliron de perfortitaj viktimoj al helposervoj, plivastigi la bazan preventon kaj ĉefe batali kontraŭ la nepuneco de la agresinto kaj garantii aliron al la justico kaj al koraj riparoj. En Brazilo, de ses jaroj validas la Leĝo Maria da Penha, konsiderata de la Organizo de Unuiĝintaj Nacioj unu el la tri plej bonaj leĝaroj en la mondo rilatantaj la rajtojn kaj protekton de virinoj. Tamen, ankoraŭ estas baroj por igi ĝin plene efika, kiel la improvizo de profesiuloj helpantaj agresitajn virinojn, manko de aparataro de la militista kaj civitana policoj kaj la formado de juĝistoj kun kono pri la temo rilate tian perforton. Eĉ tiel, oni regristas progreson; ekzemple, de junio 2010 ĝis decembro 2011, la nombro de juraj procedoj cele malhelpi la enlandan hejman perforton kreskis je 106%, laŭ esploro farita de la Nacia Konsilantaro pri Justico (CNJ). 

"Komprenante la socian rolon de ĉiu civitano, LBV kontribuas por la edukado de geknaboj, viroj kaj virinoj respondecaj, konsciaj pri siaj rajtoj kaj devoj, havigante al ili oportunojn kaj kondiĉojn por ke ili povu plene disvolviĝi. La strategia akso de la Institucio por antaŭenigi Solidaran, Altruisman kaj Ekumenan Socion kuŝas sur la noviga trajto de ĝiaj agadoj en la fako pri la formala kaj neformala edukado. Ĉu en ĝia instrureto, ĉu en la socialasistaj programoj kaj projektoj (disvolvataj en Brazilo kaj en ĝiaj memstaraj bazoj — Argentino, Bolivio, Paragvajo, Portugalio, Urugvajo kaj Usono), ĉu en la multmedia eduka enhavo, dissendata tutlande kaj interrete, oni adoptas la propran edukan gvidlinion de LBV, kiu konsistas el la Pedagogio de Amo (por infanoj ĝis 10-jaraj) kaj el la Pedagogio de la Ekumena Civitano (ekde la 11-jariĝo). Per tiu pedagogia propono, oni strebas kunigi al la kogna disvolviĝo, al la intelekto, la senton, la potencialon de la koro. Provizita per propra metodologio, ĝi entenas serion da efikaj kaj ripeteblaj strategioj por sentemigo kaj lernado. 

"La eduka metodo de la Institucio estis kreita de Paiva Netto, kiu vidas edukadon kiel centran punkton por batali kontraŭ la kulturo de timo, de indiferenteco, de perforto, kaj kapablan rompi la ciklojn de agresado kontraŭ virinoj, pludaŭrigitajn laŭlonge de la generacioj. Tiel, etikaj, moralaj kaj universalaj valoroj, radikiĝintaj en la sento de Karitato, de Solidareco, plektiĝas kun la socialajn teknologiojn enkondukatajn de LBV, kiel rekomendas ĝia direktoro-prezidanto: 'Kiam mi citas Karitaton en Edukado, mi ne vidas ĝin kiel ion sole komtemplan, sed kiel aktivan spiriton de aganto bazitan sur numeroj, kondiĉe ke same lumigitaj per tiu idealo de kompatemo. Apartaj statistikoj, mankhavaj je edifa sento pri sia taksado kaj utilo, ne malhelpas la sagacan aktivadon de koruptado kaj ties kunrilataĵoj. Entrepreni Karitaton estas reeduki la kreitaĵojn. La homoj bezonas respekti la homojn! Kaj tion oni sukcesas ne nur per planoj kaj dekretoj'". 

Konu pliajn agadojn entreprenitajn de la Institucio en sep landoj kaj vidu baldaŭ la kompletan raporton prilaboritan de Legio de Bona Volo kun ĝiaj rekomendoj kaj bonaj praktikoj por la Komisiono de Unuiĝintaj Nacioj pri la Situacio de Virino, en 2013.

Esperantigita de Joseo Tenorjo
Revizio de Maria Aparecida da Silva

Nathalia Valério

Scii profiti liberan tempon ĉe alveno de la tria aĝo estas defio. Kaj la distro serĉata en tiu periodo bezonas orientadon de specialisto. Laŭ bakalaŭroj en la kurso de Okupiteco-Terapio ĉe la Federacia Universitato de Minas-Ĝerajso (UFMG), en Brazilo, 26% el la tago de maljunuloj estas dediĉata al distraj aktivadoj. Kvankam la senokupa distro estas ordinara en tiu aĝo, la aktiva distro povas venigi pli da utiloj, kiel aktivadoj de okupiteco-terapio. Inter ili, la studo prezentas manartaĵon, dancon, praktikon de babilrondo kaj lego-kutimojn. 

La aktiva distro en la tria aĝo povas veki la kapablojn de maljunuloj por kreemaj kaj societaj aspektoj, la kundividon de spertoj, starigi periodojn de ensocietiĝo, stimuli komunikadon kaj lernadon de novaj aferoj, ebligante al ili vivon kun pli da kontento kaj kvalito.

INICIATI TRIAN AĜON PLI SANAN

Legio de Bona Volo (LBV) valorigas la maljunulon, konsiderante lian vivohistorion kaj identigante oportunojn por ke li travivu la trian aĝon sane kaj feliĉe. En siaj Hejmoj por Gemaljunuloj (en la urboj Volta Redonda, Teófilo Otini kaj Uberlândia, situantaj en Brazilo), tiu Institucio havigas la tutan apogon kaj zorgon, garantiante bongustan kaj ekvilibran nutradon, regulajn fizikajn aktivadojn, laŭ la bezono de la favorato, distrejon kie ili povas inkluzive havi kontakton kun la naturo, kaj ankaŭ kuracistan asistadon kaj socialan helpon. LBV gastigas maljunulojn sen adreso kaj/aŭ apartigitaj de ilia familia rondo. 

Nathália Valério

“En LBV ni sentas nin hejme, forgesas la problemojn, ili fariĝas malpli grandaj. Antaŭe mi restis nur kuŝanta, kun deprimo. Mi do komencis viziti kaj tre ŝatis. Nuntempe mi sentas min feliĉa, mi estas persono pli trankvila, en la vizito-tagoj mi restas tre kontenta, ĉar mi scias ke mi havos mirindan tagon”, diris s-ino Luci de Araújo. 

Ĉiuj agadoj estas programitaj de la programo-kunordigantaro cele al solvo de la defioj de ĉiu partoprenanto. Kaj la rezulto estas pozitiva. “Ni multe profitas el la kunvenoj, ili estas personoj tre amikaj, LBV estas ĉio bona. Mia vivo jam ŝanĝiĝis, la deprimo, streĉiĝo, laciĝo kaj nekonvena penso malaperis. Nuntempe ĝi multe pliboniĝis, ĉio estas ĝojo”, diris s-ino Rosa Helena Ribeiro.

Helpu al LBV plivastigi ĝian laboron! Musklaku ĉi tie por mondonaci.

Esperantigita de Joseo Tenorjo
Revizio de Maria Aparecida da Silva